Merhaba arkadaşlar bu yazımda halk arasında çokça dile getirilen fakat anlamları çok bilinmeyen ya da birbirine karıştırılan iki kavramın ne olduğunu ve farklarını basitçe açıklamak istiyorum.
Bunlar ne mi? Elbette Tork ve Beygir.
Tork Nedir?
Tork, kavramsal olarak döndürme kuvveti anlamına gelmektedir. Aracın motorunda bulunan krank milinin, 1 dakika içerisinde yaptığı dönüş sayısıdır. Aracın hızını ve gücünü dönüş sayısı belirlemektedir.
Beygir Gücü Nedir?
İngilizcesi Horse Power (HP) olan ifadedir beygir gücü,
Beygir gücünü kavramını 1872 yılında ortaya çıkartan James Watt, bir atın 45 kilogramlık yükü 1 saniyede 1.11 metre uzağa taşıdığını hesaplamıştır. James Watt bu bilgiyi matematiğe döktüğünde atın çektiği yükü nedeni bilinmez bir şekilde 75 Kg olarak kabul etti ve bu birime 1 HP adını verdi. Kısaca 75 kg ağırlığındaki arabanın, 1 saniyede 1 metre hareket ettirilmesi için ihtiyaç duyduğu güç miktarıdır beygir.
1 beygir gücü 0,745 kw’a
1 kw 1,341 hp’ye denk gelmektedir.
Tork Gücü ile Beygir Gücü Arasındaki Fark Nedir?
Basitçe ifade edecek olursak tork eşittir çekiş kuvveti, beygir eşittir hız. Örneğin yarış arabalarının hızlı olması amaçlandığı için beygir gücünün yüksek olması gerekir. Tır, traktör, kamyon gibi araçların zorlu şartlarda yüksek verimlilik vermesi amaçlandığı için bu araçlarda tork gücünün yüksek olması gerekir. Tork gücünün hızla doğrudan bir ilgisi yoktur.
Örneğin:
A)
B)
Aynı marka, model ve eşit motor hacmine sahip iki aracı kıyaslayacak olursak: A seçeneğindeki aracın beygiri daha yüksek ise daha yüksek hızlara ulaşacaktır. B seçeneğindeki aracın torku daha yüksek ise engebeli yollarda/dik yokuşlarda daha istikrarlı yol alacaktır.
Araç Alırken Hangisine Göre Karar Vermeliyim?
Aracı hangi amaçla kullanacağınıza göre tercih yapmanız gerekmektedir. Eğer araçtan beklentiniz daha yüksek devirlerde kullanmak ve yüksek hızlara ulaşmak (otoyol vs. yollarda yüksek hızla gitmek) ise beygir gücü yüksek araç tercih etmeli, eğer beklentiniz daha düşük devirlerde daha yüksek performans almak (dik yokuşlarda araç geçmek) ise tork gücü yüksek araç tercih etmelisiniz.
Şu tork ve beygir olayı ile ilgili herkes bir şeyler söylüyordu. Çok sade ve güzel anlatım olmuş. Zaten bir şeyi bilen onu basit anlatabilendir. Emeklerinize sağlık.
bir kaç düzeltme yapalım;
1-tork döndürme kuvveti değil, döndürme momentidir. yani uygulanan kuvvet ile kuvvet merkezine olan uzaklığın çarpımıdır. birimi Nm
2-aracın motorunda bulunan krank milinin, 1 dakika içerisinde yaptığı dönüş sayısına tork değil, motorun deviri denir. yani devir/dakika. krank milinde tork oluşur ama bunu belirleyen şey sıkıştırma oranı, strok/çap oranı, pistonların konumlandırılması, açısı vs. gibi unsurlardır.
3-aracın hızını ve gücünü dönüş sayısı belirlemez. şanzımanda devir sayısı ile tork arasında ters orantı vardır. krank milinde üretilen tork şanzıman yardımıyla artırılır ve azaltılır. bu sayede 1. vitesde en yüksek torku alırsınız, ama hız en düşüktür. devirden kaybederseniz torktan kazanırsınız, devirden kazanırsanız torktan kaybedersiniz.